မီတာခ နှုန်းထားသစ် လုပ်ငန်းရှင်နှင့် အခြေခံ သုံးစွဲသူများ မျှတစွာ ခံစားနိုင်ရန် စီစဉ်နေ ဟုဆို
နပွေညျတောျ၊ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၄၊ ၂၀၁၉
ပွောငျးလဲ ကောကျခံမညျ့ လြှပျစဈ မီတာခ နှုနျးထားသဈသညျ စီးပှားရေး လုပျငနျးရှငျမြားနှငျ့ အခွခေံ သုံးစှဲသူမြား မြှတစှာ ခံစားနိုငျမညျ့ စနဈ ဖွဈရနျ စီမံနကွေောငျး လြှပျစဈနှငျ့ စှမျးအငျ ဝနျကွီး ဌာန (စှမျးအငျ) မှ ဒုတိယ အမွဲတမျး အတှငျးဝနျ ဦးစိုးမွငျ့က ပွောသညျ။
လြှပျစဈနှငျ့ စှမျးအငျ ဝနျကွီးဌာန၌ ဖဖေောျဝါရီ ၁၄ ရကျက ပွုလုပျသညျ့ လစဉျ သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲတှငျ ယငျးသို့ ပွော ခွငျး ဖွဈသညျ။လကျရှိ၌ ပွောငျးလဲကောကျခံမညျ့ လြှပျစဈ မီတာခ နှုနျးထားကို အဆငျ့ ၆ ဆငျ့ သတျမှတျ ဆောငျရှကျနပွေီး အဆငျ့ သုံးဆငျ့ ပွီးစီးကွောငျးလညျး ဦးစိုးမွငျ့က ဆိုသညျ။
ဦးစိုးမွငျ့က ]အခု အဆငျ့ ၃ ဆငျ့ ပွီးပါပွီ။ နောကျ တဆငျ့ အနနေဲ့ လှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျတှကေို ရှငျးပွဖို့ အစီအစဉျ ဖွဈပါတယျ။ ဒီအဆငျ့ ပွီးရငျ ၄ ဆငျ့ ပွီးပွီ ဖွဈပါ တယျ။ ပွညျသူကို အကောငျးဆုံး ဝနျဆောငျမှု ပေးနိုငျရနျ အတှကျ ဆောငျရှကျနပေါတယျ} ဟု ပွောဆိုသညျ။
ပွီးမွောကျခဲ့သညျ့ အဆငျ့ ၃ ဆငျ့မှာ လှှတျတောျ၂ ရပျရှိ လြှပျစဈ စှမျးအငျ ဖှံ့ဖွိုးတိုး တကျေ ရး ကောျမတီ၊ စကျမှုနှငျ့ လြှပျ စဈ စှမျးအငျ ဖှံ့ဖွိုး တိုးတကျရေး ကောျမတီမြားနှငျ့တိုငျပ ငျခွငျး၊ တိုငျးနှငျ့ ပွညျနယျ အသီးသီးရှိ ပွညျသူ ကိုယျစားပွုသညျ့ လြှပျစဈ ဝနျကွီးမြားနှငျ့ ဆှေးနှေး တိုငျပငျပွီး သဘောထား မှတျခကြျ တောငျးခံခွငျး၊ စကျမှု လုပျငနျးသုံး၊ ကုနျသှယျ မှု လုပျငနျးသုံးမြား အတှကျ သုံးစှဲနသေညျ့ လုပျငနျးရှငျမြားနှငျ့ ဆှေးနှေးခွငျးမြား ဆောငျ ရှကျပွီး ဖွဈကွောငျး သိရသညျ။
ပွညျသူ့ လှှတျတောျ အမြိုးသား လှှတျတောျမြားမှ ကိုယျစားလှယျမြားကို ရှငျးလငျး ပွသရနျ စီစဉျထားခွငျး၊ ကမ်ဘာ့ဘဏျ၊ ပွညျတှငျး၌ လုပျကိုငျနသေညျ့ နိုငျငံတကာ အဖှဲ့အ စညျးမြားနှငျ့ ဆှေးနှေးခွငျး၊ ပွညျသူမြားကို လုပျဆောငျမညျ့ ကိစ်စရပျမြား ခပြွရနျ အဆငျ့မြား ကနြျနသေေးကွောငျး ဦးစိုးမွငျ့က ရှငျးပွသညျ။
၎င်းငျးက]အားလုံးပွီးရငျ အဆငျ့ပေါငျး ၆ ဆငျ့ရဲ့စကားသံတှကေို ကနြောျတို့ နားထောငျပါ မယျ။ နားထောငျ ပွီးမှ ပွောငျးမှာပါ။ဒီအတိုငျးလကျလှတျစပယျမပွောငျးပါဘူး}ဟုပွော သညျ။
အသဈပွောငျးလဲ ကောကျခံမညျ့ မီတာခ နှုနျးထားသညျ ပွညျသူမြား စိုးရိမျစရာ ကောငျးသညျ့ နှုနျးထားမြိုး မဖွဈစရေနျ နှငျ့ တခြို့လြှပျစဈမီး အနညျးငယျသာ အသုံးပွုသူ မြား အတှကျ လုံးဝ ပွောငျးလဲခွငျး မရှိသညျ့ ပုံစံမြိုးနှငျ့ ပွောငျးလဲ တှကျခကြျထားသညျ့ နှုနျးထား အသဈလညျး ဆီလြောျသညျ့ နှုနျးထားဖွဈရနျ တှကျခကြျနေ ကွောငျး လြှပျစဈနှငျ့ စှမျးအငျဝနျကွီး ဌာန ဒုတိယဝနျကွီး ဒေါကျတာ ထှနျးနိုငျက ဇနျနဝါရီ ၂၁ ရကျက ကငြျးပ သညျ့ ဒုတိယ အကွိမျ အမြိုးသားလှှတျတောျ အစညျးအဝေးသို့ တကျရောကျ လာစဉျ မီဒီယာမြားကို ပွောကွားထားသညျ။
လှိုငျသာယာ စကျမှုဇုနျ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးမွတျသငျးအောငျ က]လြှပျစဈ မီတာခ ဈေးနှုနျးလညျး တကျမယျလို့ ကွားတယျ။ အခု စကျမှုဇုနျတှရေဲ့ ဈေးနှုနျးက တခွားနိုငျငံတှရေဲ့ ဈေးနှုနျး ထကျ မြားနပေါတယျ။ အခု ပေးဆောငျနရေတဲ့ ကပြျ ၁၅၀ ထကျ ထပျတကျဖို့က သိပျမေ ကာငျးပါဘူး။ ဒါမှသာ ပွညျပနဲ့ ယှဉျပွိုငျပွီး လုပျနိုငျမှာပါ။ မဟုတျရငျ စကျရုံတှကေ မကိုကျ ရငျ တဖွညျးဖွညျး လြော့သှားမှာပေါ့}ဟု ဧရာဝတီသို့ ပွောသညျ။
NLD အစိုးရ တကျလာပွီး အခြိနျကစ၍ လြှပျစဈ မီတာခ ပွောငျးလဲ ကောကျခံမညျဟု သတငျးမြား စတငျ ထှကျပေါျခဲ့ရာ ပွညျသူမြားကွား ကုနျဈေးနှုနျးမြား တကျနသေညျ့ အပွငျ လြှပျစဈ မီတာခပါ ပွောငျးလဲ ကောကျခံပါက ယခငျထကျ စီးပှား ရေး ကပြျတညျး နိုငျကွောငျး ပွောဆိုသံမြား ထှကျပေါျခဲ့သညျ။သို့သောျ ပွောငျးလဲ ကောကျခံမညျ့ နှုနျးထား အသဈ မညျသညျ့ အခြိနျတှငျ ကောကျခံသှားမညျကို အခြိနျအတိ အကြ ပွော နိုငျခွငျး မရှိကွောငျး လြှပျစဈနှငျ့ စှမျးအငျဝနျကွီး ဌာနက ပွောဆိုထားသညျ။
ပဉြျးမနားမွို့ ရနျအောငျ၂ ရပျကှကျနေ နမြေိုးက]မီတာခ တကျမယျ ဆိုတဲ့သတငျး ကွားတာ ကွာနပွေီ။ အခုထိတော့ ပုံမှနျ အတိုငျး ဆောငျနရေတုနျးပဲ။ စကွားတုနျးကတော့ အမြားကွီး တကျမယျထငျလို့ စိုးရိမျနတောပါ}ဟု ဧရာဝတီသို့ ပွော သညျ။
နပွေညျတောျ ဘောဂသီရိ ကားကှငျးရှိ ကားဝပျရှော့ တညျထောငျထားသညျ့ လုပျငနျးရှငျ ရနျနိုငျကလညျး]တိုးကောကျ မယျ ဆိုရငျလညျး ပွညျသူတှကေ ပေးရမှာပါပဲ။ ဒါပမေယျ့ စပါးစိုကျတောငျသူ အတှကျ စပါးဈေး ကောငျးဖို့ သလို၊ လြှပျ စဈကို အသုံးပွုပွီး လုပျနတေဲ့ ပွညျသူ အတှကျ မီးမှနျမှနျ လာဖို့ လိုတာပေါ့}ဟု ပွောဆိုသညျ။
လကျရှိတှငျ အိမျသုံး အတှကျ တယူနဈလြှငျ အနိမျ့ဆုံး ၃၅ ကပြျမှ အမွငျ့ဆုံး ကပြျ ၅၀ နှုနျး၊ စီးပှားရေး လုပျငနျး၊ စကျမှု လုပျငနျးသုံး အတှကျ တယူနဈလြှငျ အနိမျ့ဆုံး ကပြျ ၅၀ မှ အမွငျ့ဆုံး ကပြျ ၁၅၀ ထိ အလှှာအလိုကျ သတျမှတျကောကျ ခံလကြျ ရှိသညျ။
ကမ်ဘာ့ဘဏျ၏ ကှငျးဆငျးလေ့လာမှုမြား အရ မွနျမာနိုငျငံ အတှငျး ၇၀ ရာခိုငျနှုနျးရှိ အိမျထောငျစုမြားသညျ တရကျလြှငျ အနညျးဆုံး လြှပျစဈမီး၂ နာရီခနျ့သာ အသုံးပွုခှငျ့ ရနပွေီး အာဆီယံ ဒသေတှငျ လြှပျစဈမီး အနညျးဆုံး ရရှိသညျ့ နိုငျငံဖွဈ သညျ ဟု ကမ်ဘာ့ဘဏျမှ စှမျးအငျ ပညာရှငျဦးမြိုးမွငျ့က ပွောဆိုထားသညျ။
မွနျမာနိုငျငံတှငျ အိမျထောငျစုပေါငျး ၁၀ သနျးကြောျ ရှိသညျ့ အနကျ ၄ သနျးကြောျကို ဓာတျအား ဖွနျ့ဖွူးပေးနရေ သဖွငျ့ ရာခိုငျနှုနျး အရ တှကျခကြျပါက ၃၈ ဒသမ ၅ ရာခိုငျနှုနျး လြှပျစဈမီး ရရှိနခွေငျး ဖွဈပွီး နှဈစဉျ လြှပျစဈ လိုအပျခကြျမှာ ၁၅ ရာခိုငျနှုနျးခနျ့ တိုးတကျလကြျ ရှိကွောငျး လြှပျစဈနှငျ့ စှမျးအငျ ဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားသညျ။
ထို့ပွငျ လြှပျစဈ သုံးစှဲမှုနှုနျး ခနျ့မှနျးခကြျ အရ ၂၀၂၀- ၂၀၂၁ ခုနှဈတှငျ မဂ်ဂါဝပျ ၆၀ဝ၀ ခနျ့ လိုအပျမညျ ဖွဈကာ လကျရှိ ထုတျလုပျမှု အရ ၃၀ဝ၀ မဂ်ဂါဝပျသာ ရှိနဆေဲ ဖွဈသညျဟု လညျး ထုတျပွနျခကြျ၌ ဖောျပွထားသညျ။