ကလေးမွေးပေးကြသော အမျိုးသမီးမိခင်တိုင်းဟာ မယ်တော်သခင်မများ ဖြစ်ကြသည်ဟု ကာဒီနယ်ချားလ်စ်ဘိုက မိန့်ကြား

ညောငလြေးပငြ၊ ၉ ရကြ၊ ဖဖေောဝြါရီလ၊ ၂၀၁၉

ကလေးမှေးပေးကှသော အမွိုးသမီးမိခငတြိုငြးဟာ မယတြောသြခငမြမွား ဖှဈကှသညဟြု ကာဒီနယြ ခွားလဈြဘိုက ညောငလြေးပငမြှို့တှငြ ကငွြးပသော မယတြောသြခငမြ၏ပှဲနေ့ဖှဈသော ဖဖေောဝြါရီလ (၉) ရကနြေ့က မိနြ့ကှားတောမြူလိုကသြညြ။ ကာဒီနယခြွားလဈြဘို၏တရားသှဝါဒအပှညြ့အစုံမှာ အောကပြါအတိုငြး ဖှဈပါသညြ။
““ကွှနြုပတြို့အားလုံးအတှကြ မယတြောသြခငမြဟာ သနားကှငနြာတဲ့မိခငြ တဈပါးဖှဈပါတယြ။ နှဈစဉဒြီ ညောငလြေးပငမြှာ ထောငသြောငြးသိနြးထိ စုရုံးကှတယြ။ ပှညသြူပှညသြား ညီအဈကိုမောငနြှမမွား စုစညြး တှေ့ဆုံရာနရောလညြးဖှဈတယြ။ ကွှနုပြတြို့အားလုံး အမိမယတြောရြဲ့ ကှားဝငဆြုတောငြးခံစားဘို့ လာစုကှတယြ။ ဒီရကတြှေ အမပှေဲကို ကငွြးပနကှတေယြ။ ညောငလြေးပငသြညြ ကွှနုပြတြို့ အားလုံးရဲ့ သမိုငြးလညြးဖှဈတယြ။ ပှငသြဈပှညကြ သာသနာပှုမွား အစပှုခဲ့ ကှတယြ။
၁၈၉၂ ခုနှဈမှာ ဆရာတောကြှီး ဗာဘမသနွ ငှါညေိနအ ညောငလြေးပငြ သာသနာ ဖှငြ့ပှီး ဘုနြးတောကြှီး ငှခ့နေူ ငှါညသည က၊ သဈသားဘုရားကွောငြး လေး ဆောကပြှီး လုဒမြယတြောကြို အပနြှံခဲ့တယြ။ ၁၉၀၂ ခုနှဈမှာ ဘုရားကွောငြး အသဈတဈဆောငြ ဆောကခြဲ့တယြ။ ၁၉၁၈ခုနှဈမှာ မယတြောဂြူ ဆောကြ၊ ၁၉၂၈ ခုနှဈမှာ ဘာသာရေးအစှနြးအဖွားရောကတြဲ့လူတှကေ မယတြောဆြငြးတုကိုဖကွစြီးပဈတယြ။ မွားမကှာမှီပဲ ပှငသြဈပှညကြ မယတြောဆြငြးတုတဈဆူ ရောကလြာခဲ့တယြ။
၁။ မယတြောဂြူဟာ အသငြးတောရြဲ့ ဒုကြျခခံစားရဲတဲ့ သမိုငြးနဲ့ ဆကနြှယြ နတယြေ။ ဒုကြျခအမွိုးမွိုး အဖုံဖုံကှားထဲက မယတြောကြ အသငြးတောကြို စောငြ့ရှောကပြေးတယြ။ သခငယြဇေူးလေးကို ဒုကြျခထဲက တိုငြးတပါးပှေးရှောငခြွိနြ ကာကှယပြေးသလို ကွှနုပြြ ကခငွပြှညနြယမြှာ စဈဘေးကှောငြ့ တိမြးရှောငနြကှတေဲ့ ှီုဏ ရှိ ညီအဈကိုမောငနြှမ သားသမီးမွားကိုလညြး စောငြ့ရှောကပြေး နမှောပါ။
– ကာနနလြကထြပပြှဲမှာ သားတောသြခငယြဇေူးကို တနခြိုးပှဘို့ နှိုးဆောြ သလို၊ ကွှနုပြတြို့ တဈဦးစီနဲ့ မိသားစုကို ကောငြးကှီးနမှောပါ။ ပထမဧဝဟာ၊ လူသားအားလုံးရဲ့ မိခငဖြှဈခဲ့တယြ။ ဒို့အားလုံး ဒီမိခငမြှ မှေးဖှားခဲ့တယြ။ ပထမဧဝဟာ ဘုရားအခစွကြို နားမလညခြဲ့ဘူး။ ဒုတိယ ဧဝ(မာရိယား)ဟာ ဘုရားအခစွဖြှဈတယြ။ ရိုးသားစငကြှယတြဲ့ ဂွူးကညာစငလြဟော ဘုရားရဲ့မယတြောဖြှဈတယြ။ ဘုရားဇာတိကို မှေးပေး တာမဟုတပြမေဲ့ ဘုရားသခငရြဲ့ ကယတြငရြေး စီမံကိနြးထဲမှာ မိမိရဲ့ ခနြျဓာကိုယြ၊ အသှေးသားနဲ့ပါဝငပြှီး သခငယြဇေူး ကယတြငရြှငကြို မှေးဖှါး ခဲ့တယြ။ ဘုရားဟာ ကွှနပြုံဏျဍနယြူပှီး၊ ကမြျဘာကှီးအတှကြ မယတြောမြှ မှေးဖှါးခဲ့တယြ။
ဒီနေ့မှာ မှနမြာပှညသြူပှညသြားတှေ မယတြောကြို ခွီးမှမြးဘို့ ဘုရား အမေ၊ ဒို့အမဖှဈေခှငြးကို ကွေးဇူးတငဘြို့ လာကှတယြ။ မယတြောြ မာရိယားဟာ ဘုရားသခငရြဲ့ကယတြငခြှငြးသမိုငြး ဘယလြောကအြရေးပါသလဲ ဆိုတာ နားမလညတြဲ့ ခရဈယာနဂြိုဏြးကဏျဍတှေ သူမကို ရိုးရိုးအမွိုးသမီး တဦးကဲ့သို့ ယူဆကှတယြ။ နူငဖဘနအေ့ မယတြောရြဲ့အမဝမြးကှဲ ကိုယတြိုငြ ကှငှောခဲ့တာ မဟုတလြား။ ““အကွှနုပြသြခငြ၏ မယတြောြ၊ ဘုရား၏ မယတြောြ၊ ကွှနုပြဆြီသို့ ကှှလာသော ကွေးဇူးကို အဘယအြကှောငြးကှောငြ့ ကွှနုပြခြံရပါသနညြး”” (လုကား ၁း၄၃)။ ကကသြလဈမွား အတူတူလာစုစညြးပှီး ဘုရားမယတြောြ၊ ဒို့မိခငကြို ခွီးမှမြးဘို့ လာကှတယြ။
၂။ ထိုနညြးလညြးကောငြး အိမထြောငစြုမွားရဲ့ မိခငမြွား ကွေးဇူးကိုလညြး ကွေးဇူး တငခြွီးမှမြးကှပါတယြ။ ဒီဘာသာတူစုရုံးနတေဲ့အထဲမှာ ပရိတသြတထြဲမှာ မိခငတြှေ၊ ထောငသြောငြးခွီရှိပါတယြ။ ဗမာစကား ကောငြး ကောငြး မတကတြဲ့ ၤမ. ှှ့သာေွ ီ ှသကဖေ ကို သတိရမိတယြ။ နဘတရြှာ အညာမှာ ခရဈျစမတပြှဲ သှဝါဒပေးတဲ့ အခါ ပရိတသြတတြှေ အမွားကှီးရှိတာပဲလို့ ပှောမဲ့အစား၊ ဒီမှာ ပဋိသနြေျဓတှေ အမွားကှီးရှိတာ ဘဲ၊ ဖှဈခငွတြော့ ကိုယဝြနဆြောငြ အမွိုးသမီးတှလညြေ အတောမြွား နတယြေ။ မိခငမြွားရဲ့ရတနာ၊ မိခငဖြှဈဘို့ ရှေးခယွတြဲ့ အမွိုးသမီးတှေ မိမိတို့ရဲ့ သှေးနဲ့သားကို သားသမီးမွားနဲ့ ဝမွှခှေဲေ၀ ပေးတယြ။ ရတနာပါ။ တခွို့ လငမြယား တှဟော လကထြပပြှီး အပွောပြဲနခငွေတြယြ။ ခလေးမလိုခငွတြဲ့ အတြျတစိတရြှိတဲ့ အမွိုးသမီးတှလညြေး အမွားကှီးရှိ နတယြေ။ ကွှနုပြတြို့ကတွော့ မိခငမြွားကို ကွေးဇူးတငတြယြ။ ကိုယြ့အသကဟြာ မိခငရြဲ့လကဆြောငမြှနြ၊ ကိုယြ့ အသကဟြာ မိခငရြဲ့ ရကရြော ဆကကြပမြှု၊ မယတြောမြာရိယားမွား (မိခငမြွား) အတှကြ သခငဘြုရားကို ကွေးဇူးတငပြါတယြ။
၃။ ဒို့ မကွစြိဖှငြ့လိုကရြငြ ဘုရားကွေးဇူးတောဖြှဈတဲ့ မိခငမြွားလို ကွေးဇူးမွား မှငရြတယြ။ ဥပမာ ဧရာဝတီမှဈဟာ မှနမြာပှညသြူ/သား အားလုံးအတှကြ ှခမနေိ သှအ့နမ အသ ေူူ စနသစူန သြ ပှညောမေ တဈပှညလြုံးကို ကွောဖြှတြ စီးဆငြးပှီး အစားအစာနဲ့ရကေို ပေးတယြ။ လယသြမားမွားကို အစဉတြစိုကြ စောငြ့ရှောကတြဲ့မိခငြ။ ခရီးသယမြွား အတှကြ စိတရြှညရြှညနြဲ့ ထောငသြောငြးမကသော လှသငြျေဘောမွားနဲ့ သယဆြောငပြေးတဲ့မိခငြ ဖှဈပါတယြ။ ဘူမိဗဒပေညာရှငြ အယူအဆအရ – လူသားတှမပေေါပြေါကခြငြ လှနခြဲ့တဲ့ နှဈပေါငြး(၄၅)သနြးက ဧရာဝတီမှဈဟာ တညခြဲ့တယလြို့ ပှောပါတယြ။ ရှေးမှနမြာဘုရငြ တှကေ သူတို့ရဲ့ မှို့တောတြှကေို ပငြးယနဲ့ရှှဘေိုက လှဲလို့ ကနွတြဲ့ မှို့တောတြှေ ပွူတို့ရဲ့ သရခတြျေတရာ (ပှညမြှို့)၊ ပုဂံ၊ အငြးဝ၊ စဈကိုငြး၊ အမရပူရ၊ မနြျတလေး စသဖှငြ့မှို့မွားကို ဧရာဝတီကမြးဘေးမှာ၊ ဒီမှဈကို အခှခေံပှီး မှို့တောတြှေ တညခြဲ့ပါတယြ။ ဧရာဝတီမှဈ အရှညြ ဟာ မိုငပြေါငြး ၁၃၅၀ ရှိပှီး၊ အရှေ့ရိုးမနဲ့အလယရြိုးမ တောငတြနြးတှေ ကှား ဖှတစြီးလာရတယြ။
ပငလြယဘြကကြို မကွနြှာမူပှီး ကှညြ့ရငြ ညာဘကြ(လကွြာ)ဘကကြ စီးဝငြ တဲ့ မှဈခွောငြးတှဟော မိုးကောငြးခွောငြး၊ မဲဇာမှဈ၊ မူးမှဈ၊ ခငွြးတှငြး မှဈ၊ ယောခွောငြး၊ စလငြးခွောငြး၊ မုနြးခွောငြး၊ မနြးခွောငြး၊ မငြးတုနြးခွောငြး။ ဘယလြကြ(လကဝြဲဘကြ) ဧရာဝတီမှဈထဲ စီးစငတြဲ့ မှဈခွောငြးတှဆေိုရငြ မိုးလယခြွောငြး၊ တပိနမြှဈ၊ ရှှလေီမှဈ၊ မှဈငယြ(ခ) ဒုဌဝတီ၊ ဇောဂြွီ မှဈ၊ ပနြးလောငမြှဈ၊ စမုနမြှဈ၊ ပငြးခွောငြး၊ ဒေါငြးသခွေောငြး၊ ယငြးခွောငြး၊ နဝငြးခွောငြး အားလုံး ဧရာဝတီမှဈဖှဈသှားပှီး တူည သော ွောန ိနအွငညပ ပနြးတိုငခြရီးဆုံးဖှဈတဲ့ ပငလြယထြဲစီးဝငသြှားတယြ။ အံသှစရာပါပဲ။ ကွှနုပြြ မှနမြာပှညသြူပှညသြား တိုငြးရငြးသား ပေါငြးစုံ တကညြီလကညြီ စုစညြးကှပှီး တဈခုတညြးသော ခရီးပနြးတိုငြ သှားနကှတေယဆြိုတာ မိခငြဧရာဝတီ မှဈကှီးက အမှဲဆုံးမနတယြေ။ သကသြပှနေပေါတယြ။ ဧရာဝတီရဲ့ထူးခှားခကွကြ မှနမြာမှမှော အစပှုပှီး မှနမြာမှပေိုငြ ထဲမှာပဲ ပငလြယြ ထဲစီးဝငြ အဆုံးသတတြဲ့ မှနမြာတို့ရဲ့မှဈကှီးစဈစဈဖှဈနတယြေ။ မိခငြဧရာဝတီဟာ လူမွိုး ဘာသာစုံ၊ သာသနာစုံ သမိုငြးကှောငြးအရ ပထဝီ သဘောအရ လူမှုစီးပှါးရေးအရ ကူးသနြးရောငြးဝယရြေးအရ၊ နိုငငြံရေးအရ၊ မှနမြာဆိုတဲ့ သငြျကတနေဲ့ခှဲခှားမရဘူးဆိုတာ သကသြပှေ နပေါတယြ။ ““မှနမြာ”” ဆိုတာ ဗမာလူမွိုး အပှငြ၊ တိုငြးရငြးသားမွိုးနှယအြားလုံးကို ပှောခငွတြဲ့စကား ရပပြါလို့ အလေးအနကပြှောခငွပြါတယြ။
အဲဒီတော့ မှနမြာ့အသကသြှေးကှော ဧရာဝတီ မိခငကြှီးကို ထိပကြပိတပြှီး တညဆြောကမြဲ့ ဆညစြီမံကိနြး ဟာ မဖှဈနိုငပြါဘူး။ မဆကနြိုငပြါ ဘူးလို့ ပှောခငွြ ပါတယြ။ မှဈဆုံဟာ မှနမြာနိုငငြံကို သဘာဝမိခငကြပေးထားတဲ့ အဖိုးတနြ သယံဇာတ ရတနာဖှဈပါတယြ။ မှဈဆုံဒသေ အပါအဝငြ ဧရာဝတီမှဈကှီး မိုငပြေါငြး ၁၃၅၀ တဈလွှောကလြုံးကို သဘာဝအတိုငြး ထာဝရတညရြှိဖို့ မိမိတို့ အသှေးအသားကို ကာကှယဘြို့ လိုပါတယြ။ အစိုးရနှငြ့ တပမြတောကြလညြး ပှညသြူလူထုရဲ့ ဆနြျဒကို လိုကလြွောဘို့ စီစဉနြပေါတယြ။
နောကတြဈခကွကြ ရကောတာ၊ ဆညတြှလေုပတြဲ့နရောတှေ မှငလေငွပြို ထိတဲ့ အပှငြ မှဈဆုံဒသဟော လညြး မှလငွေကြှောမှာ ကပွါတယြ။ မိခငြ ဧရာဝတီကှီး ကနွြးမာပါစေ။ အသကရြှညပြါစေ။ ဘေးအနြျတရာယြ အပေါငြး ကငြးရှငြးပါစေ။ အခုက အမတှအေကှေောငြးပှောနကှတော၊ မာရိယား သခငမြဟာ ဒို့အမေ၊ မိသားစုမှာ ရှိတဲ့မိခငမြွား ဒို့အမေ၊ ဧရာဝတီမှဈကှီး ဒို့အမေ ဖှဈပါတယြ။
၄။ နိုငငြံတောရြဲ့ အမဟော အစိုးရနဲ့တပမြတောလြညြးဖှဈတယြ။ ကောငြး သော အစိုးရ မိခငဟြာ သူရဲ့သားသမီးမွားကို ကာကှယပြေးတယြ။ တိုးတကဖြှံ့ဖှိုးဘို့ စောငြ့ရှောကြ ပေးတယြ။ မှနမြာပှညဟြာ ပှငြ့လငြးတဲ့ရာသီဖှဈလာတာ (၈)နှဈခနြ့ရှိပါပှီး။ အရငကြ ကွှနုပြတြို့ ဖှငြ့ဟရေးခဲ့တယြ။ နိုငငြံတောကြို အုပခြွုပသြူမွား ဟာ မိဘမွား ဖှဈပါတယြ။ ဒို့ရဲ့မိခငမြာရိယား- မှနမြာပှညကြို သုံးသပလြိုကရြငြ၊ ဒို့တဈဦးစီကို ကှညြ့လိုကြ ရငြ သဘောကမွလား၊ ပွောမြယြ့လား။ ကှညနြူးမလား။ မယတြောကြိုယတြိုငြ အီဂစွမြှာ ပုနြးရှောငနြရတေယြ။ မယတြောြ ကိုယတြိုငြ သားတောယြဇေူးနဲ့ အတူတူ ှီုဏ မှာ နခေဲ့ရတယြ။ ဒီနေ့ ကခငွြ၊ ကရငြ၊ရှမြး၊ ကယားတှေ စှနြ့စှနြ့စားစား နရတေယြ။ မိမိသားတောြ ယဇေူး လိုပဲ အနြျတရာယနြဲ့ ရငဆြိုငရြပါတယြ။ ဘုရားရှငဟြာ မှနမြှတြ ဒါဝိတြ ဘုရငမြငြးကှီး၊ ဆောလမုနဘြုရငကြှီး လကထြဲမှာ မိမိရဲ့လူမွိုးကို စောငြ့ရှောကဘြို့ အပနြှငြးထားတယြ။ ဒီဘုရငတြှဟော ကှီးမားသော ဉာဏပြညာ မှငြ့မှတသြော မတြေျတာနဲ့ သူ့လူတှကေို ကှညြ့ရှုခဲ့ကှတယြ။ သူတို့ဟာ ဘုရားကိုယစြား လှယမြွား ဖှဈကှတယြ။ ကွှနုပြတြို့ တိုငြးပှညကြို အုပခြွုပြဦးဆောငြ နကှတေဲ့ ခေါငြးဆောငမြွားဟာ မိခငမြွားပမာ ဦးစီးဦးဆောငနြိုငဘြို့ဆုတောငြးပေးကှရမယြ။ ကွှနုပြတြို့ သတိထားမိကှမယြ။ နိုငငြံတောရြဲ့ ရတနာတှဟော လူနညြးစု တဈစုသာ စိုးစံနတယြေ။ အကွိုးခံစားနရတေယြ။ မတရားလုယူ၊ ကွုံးသိမြးပှီး၊ အလှတရြှောငနြတေဲ့ ခတြကှေီးအဆုံးသတနြိုငပြှီး၊ နိုငငြံတောကြှီးတရားမွှတဘို့ ဆုတောငြးရုံမက ပါဝငပြါတသြကနြိုငကြှ ရပါမယြ။ မိခငအြစဈမွားဟာ သားသမီး မွားအပေါြ ဘယတြော့မှ မတရား မကငွြ့ပါဘူး။ သံလူကားရေးထားတဲ့ အခနြးကှီး (၁)ကို ဖတရြှုရငြ မယတြောဟြာ တောလြှနရြေး သီခငွြးမှှတဆြိုထားတယြ။“ှသိ တငူူ မငွနေ အ့န ူသတူပ +့ကာဘူန အ့န မမသေါညအေ. ံန တငူူ နွညိ အ့န မငခ့ တပေေ နာစအပ + ငြူူ အ့န စသသမ”
ဈဈမာနထောငလြှှားသောသူတု့ကို ကှဲလှငစြတေောမြူပှီ။ ဘုရငတြို့ကို ရာဇပလငပြေါမြှ ခွ၍ နှိမြ့ခသွော သူတို့ကို ခွီးမှောကတြောမြူပှီ။ ငတမြှတသြော သူတို့ကို ကောငြးမှနစြှာကွှေး၍ ရတတသြောသူတို့ကို လကခြညွြး လှှတလြိုကတြောမြူပှီ။ (လုကား ၁း၅၁-၅၃) ဒါဟာ ကောငြးသောခေါငြးဆောငြ၊ ကောငြးသောမိခငြ တဈဦးရဲ့ ကငွြ့စဉပြါပဲ။ မှနမြာပှညရြဲ့ အုပခြွုပြဦးဆောငတြဲ့ ပုဂြျဂိုလမြွား၊ တကယြ့မိခငမြွား ဖှဈဘို့ရာက စိနခြေါခြကွကြှီး တဈခုပါ။ ဒီနိုငငြံကှီးဟာ ကှှယဝြခမွြးသာ ခှငြးနဲ့ ကောငြးကှီး ခံစားရတယြ။ ဒါပမေဲ့ သားသမီးတှေ မွှမွှတတ မစံစားရကှဘူး။ လာမဲ့ ရှေးကောကပြှဲမှာ လူတိုငြး (ှောန မငါ့အွ + ိကအငနွ)တာဝနဝြတြျတရားနဲ့ ခံစားခှငြ့ရရှိစဘေို့ ဆုတောငြးကှရမယြ။ အမိမယတြောဟြာ မှနမြာပှညကြို ကှညြ့ပှီး ပထမပွောတြယြ။ ဘာဖှဈလို့လဲ ဆိုတော့ တိုငြးရငြးသားပေါငြးစုံ၊ လယမြှသဈေတောကှှယဝြကှတယြ။ သံယံဇာတ ပှောပှမကုနအြောငြ ဌေးကှတယြ။ ဒါပမေဲ့ မယတြောြ ဝမြးနညြးမှာက တတနြိုငသြူ၊ စှမြးနိုငသြူ၊ နိုငနြိုငသြူတှကေ မွိုစားထားကှတယြ။ သိမြးသိုထား တယြ။ ှအကမေန + နမအေ့ ငွ သကမ ာသအ့နမ. သဘာဝနဲ့ ပထဝီမှကှေီးသညြ ကွှနုပြတြို့မိခငြ။ မယတြောဟြာ ကွှနုပြတြို့ တိုငြးရငြး သားမွားကို စောငြ့ရှောကရြုံမကသံယံဇာတမွားကိုပါ ထိမြးသိမြး ကာကှယပြေးဘို့၊ ဆုတောငြးကှရမယြ။ သံယံဇာတပေါြ အခှခေံပှီး ဖှဈနတေဲ့ စဈပှဲတှရပေစြဲဘို့ ဆုတောငြးရမယြ။ မယတြောသြခငမြ မာရိယားဟာ ငှိမြးခမွြးခှငြး မယတြောဖြှဈပါတယြ။ နောကနြှဈ ကွှနြုပတြို့တတှဟော ညောငလြေးပငပြှဲလာတဲ့အခါ ၂၀၂၀ ခုနှဈမှာ ဖဖေောဝြါရီလသညြ နိုငငြံမှာ လုံးဝအေးခမွြးသာယာပှီး တိုးတကနြတေော့မယြ။ မယတြောြ တတနြိုငတြယြ။ သားတောသြခငယြဇေူးထံ ဆုတောငြးပေးမယြ။ သခငယြဇေူးက မငှငြးပါဘူး။
ကာနနလြကထြပပြှဲ – အခှံ၊ ဗလာဖှဈနတေဲ့ အိုး (၆)လုံး နာစအပ စသအွ သြ ညေxငနအပ, တမေ, ိငစွူခနောနညအ, စသလနမအပ, ိငခွမငာငညအငသေည +့ကာညေ အမြငေခုငညါ စိုးရိမကြှောငြ့ကှခှငြး၊ စဈမကဖြှဈပှား၊ စဈရှောငစြခနြး၊ ဆငြးရဲမှဲတတော၊ ခှဲခှားဆကဆြံတာ၊ လူကုနကြူးတာတှေ အစား စပစွဝြိုငအြသဈဖှဈတဲ့
၁။ ခမွြးမှေ့ပွောရြှှငခြှငြး
၂။ စဈမွားရပစြဲ ငှိမြးခမွြးသာယာခှငြး
၃။ ကိုယအြိုး၊ ကိုယအြိမစြီပှနရြောကခြှငြး
၄။ အားလုံးခမွြးသာကှှယဝြခှငြး
၅။ တရားမွှတခှငြး
၆။ အမွိုးသမီး၊ မိနြးကလေးမွားကို ကာကှယစြောငြ့ရှောကခြှငြးမွားနဲ့ ပှညြ့စှကြ ပေးပါလို့ ဆုတောငြးရအောငြ။ မယတြောသြခငမြ မာရိယား ဒို့အမေ- အားလုံးရဲ့ မိခငြ ကှားဝငဆြုတောငြးပေးခှငြးအားဖှငြ့ ကွှနုပြတြို့ နိုငငြံကှီး အမှောငထြု ဖှိုခှငြးပှီး အာရုဏြဦး၊ မိုးလငြးနိုငပြါစေ။ ကွေးဇူးကမြျဘာပါ။ညောငလြေးပငြ၊ ၉ ရကြ၊ ဖဖေောဝြါရီလ၊ ၂၀၁၉

ကလေးမှေးပေးကှသော အမွိုးသမီးမိခငတြိုငြးဟာ မယတြောသြခငမြမွား ဖှဈကှသညဟြု ကာဒီနယြ ခွားလဈြဘိုက ညောငလြေးပငမြှို့တှငြ ကငွြးပသော မယတြောသြခငမြ၏ပှဲနေ့ဖှဈသော ဖဖေောဝြါရီလ (၉) ရကနြေ့က မိနြ့ကှားတောမြူလိုကသြညြ။ ကာဒီနယခြွားလဈြဘို၏တရားသှဝါဒအပှညြ့အစုံမှာ အောကပြါအတိုငြး ဖှဈပါသညြ။
““ကွှနြုပတြို့အားလုံးအတှကြ မယတြောသြခငမြဟာ သနားကှငနြာတဲ့မိခငြ တဈပါးဖှဈပါတယြ။ နှဈစဉဒြီ ညောငလြေးပငမြှာ ထောငသြောငြးသိနြးထိ စုရုံးကှတယြ။ ပှညသြူပှညသြား ညီအဈကိုမောငနြှမမွား စုစညြး တှေ့ဆုံရာနရောလညြးဖှဈတယြ။ ကွှနုပြတြို့အားလုံး အမိမယတြောရြဲ့ ကှားဝငဆြုတောငြးခံစားဘို့ လာစုကှတယြ။ ဒီရကတြှေ အမပှေဲကို ကငွြးပနကှတေယြ။ ညောငလြေးပငသြညြ ကွှနုပြတြို့ အားလုံးရဲ့ သမိုငြးလညြးဖှဈတယြ။ ပှငသြဈပှညကြ သာသနာပှုမွား အစပှုခဲ့ ကှတယြ။
၁၈၉၂ ခုနှဈမှာ ဆရာတောကြှီး ဗာဘမသနွ ငှါညေိနအ ညောငလြေးပငြ သာသနာ ဖှငြ့ပှီး ဘုနြးတောကြှီး ငှခ့နေူ ငှါညသည က၊ သဈသားဘုရားကွောငြး လေး ဆောကပြှီး လုဒမြယတြောကြို အပနြှံခဲ့တယြ။ ၁၉၀၂ ခုနှဈမှာ ဘုရားကွောငြး အသဈတဈဆောငြ ဆောကခြဲ့တယြ။ ၁၉၁၈ခုနှဈမှာ မယတြောဂြူ ဆောကြ၊ ၁၉၂၈ ခုနှဈမှာ ဘာသာရေးအစှနြးအဖွားရောကတြဲ့လူတှကေ မယတြောဆြငြးတုကိုဖကွစြီးပဈတယြ။ မွားမကှာမှီပဲ ပှငသြဈပှညကြ မယတြောဆြငြးတုတဈဆူ ရောကလြာခဲ့တယြ။
၁။ မယတြောဂြူဟာ အသငြးတောရြဲ့ ဒုကြျခခံစားရဲတဲ့ သမိုငြးနဲ့ ဆကနြှယြ နတယြေ။ ဒုကြျခအမွိုးမွိုး အဖုံဖုံကှားထဲက မယတြောကြ အသငြးတောကြို စောငြ့ရှောကပြေးတယြ။ သခငယြဇေူးလေးကို ဒုကြျခထဲက တိုငြးတပါးပှေးရှောငခြွိနြ ကာကှယပြေးသလို ကွှနုပြြ ကခငွပြှညနြယမြှာ စဈဘေးကှောငြ့ တိမြးရှောငနြကှတေဲ့ ှီုဏ ရှိ ညီအဈကိုမောငနြှမ သားသမီးမွားကိုလညြး စောငြ့ရှောကပြေး နမှောပါ။
– ကာနနလြကထြပပြှဲမှာ သားတောသြခငယြဇေူးကို တနခြိုးပှဘို့ နှိုးဆောြ သလို၊ ကွှနုပြတြို့ တဈဦးစီနဲ့ မိသားစုကို ကောငြးကှီးနမှောပါ။ ပထမဧဝဟာ၊ လူသားအားလုံးရဲ့ မိခငဖြှဈခဲ့တယြ။ ဒို့အားလုံး ဒီမိခငမြှ မှေးဖှားခဲ့တယြ။ ပထမဧဝဟာ ဘုရားအခစွကြို နားမလညခြဲ့ဘူး။ ဒုတိယ ဧဝ(မာရိယား)ဟာ ဘုရားအခစွဖြှဈတယြ။ ရိုးသားစငကြှယတြဲ့ ဂွူးကညာစငလြဟော ဘုရားရဲ့မယတြောဖြှဈတယြ။ ဘုရားဇာတိကို မှေးပေး တာမဟုတပြမေဲ့ ဘုရားသခငရြဲ့ ကယတြငရြေး စီမံကိနြးထဲမှာ မိမိရဲ့ ခနြျဓာကိုယြ၊ အသှေးသားနဲ့ပါဝငပြှီး သခငယြဇေူး ကယတြငရြှငကြို မှေးဖှါး ခဲ့တယြ။ ဘုရားဟာ ကွှနပြုံဏျဍနယြူပှီး၊ ကမြျဘာကှီးအတှကြ မယတြောမြှ မှေးဖှါးခဲ့တယြ။
ဒီနေ့မှာ မှနမြာပှညသြူပှညသြားတှေ မယတြောကြို ခွီးမှမြးဘို့ ဘုရား အမေ၊ ဒို့အမဖှဈေခှငြးကို ကွေးဇူးတငဘြို့ လာကှတယြ။ မယတြောြ မာရိယားဟာ ဘုရားသခငရြဲ့ကယတြငခြှငြးသမိုငြး ဘယလြောကအြရေးပါသလဲ ဆိုတာ နားမလညတြဲ့ ခရဈယာနဂြိုဏြးကဏျဍတှေ သူမကို ရိုးရိုးအမွိုးသမီး တဦးကဲ့သို့ ယူဆကှတယြ။ နူငဖဘနအေ့ မယတြောရြဲ့အမဝမြးကှဲ ကိုယတြိုငြ ကှငှောခဲ့တာ မဟုတလြား။ ““အကွှနုပြသြခငြ၏ မယတြောြ၊ ဘုရား၏ မယတြောြ၊ ကွှနုပြဆြီသို့ ကှှလာသော ကွေးဇူးကို အဘယအြကှောငြးကှောငြ့ ကွှနုပြခြံရပါသနညြး”” (လုကား ၁း၄၃)။ ကကသြလဈမွား အတူတူလာစုစညြးပှီး ဘုရားမယတြောြ၊ ဒို့မိခငကြို ခွီးမှမြးဘို့ လာကှတယြ။
၂။ ထိုနညြးလညြးကောငြး အိမထြောငစြုမွားရဲ့ မိခငမြွား ကွေးဇူးကိုလညြး ကွေးဇူး တငခြွီးမှမြးကှပါတယြ။ ဒီဘာသာတူစုရုံးနတေဲ့အထဲမှာ ပရိတသြတထြဲမှာ မိခငတြှေ၊ ထောငသြောငြးခွီရှိပါတယြ။ ဗမာစကား ကောငြး ကောငြး မတကတြဲ့ ၤမ. ှှ့သာေွ ီ ှသကဖေ ကို သတိရမိတယြ။ နဘတရြှာ အညာမှာ ခရဈျစမတပြှဲ သှဝါဒပေးတဲ့ အခါ ပရိတသြတတြှေ အမွားကှီးရှိတာပဲလို့ ပှောမဲ့အစား၊ ဒီမှာ ပဋိသနြေျဓတှေ အမွားကှီးရှိတာ ဘဲ၊ ဖှဈခငွတြော့ ကိုယဝြနဆြောငြ အမွိုးသမီးတှလညြေ အတောမြွား နတယြေ။ မိခငမြွားရဲ့ရတနာ၊ မိခငဖြှဈဘို့ ရှေးခယွတြဲ့ အမွိုးသမီးတှေ မိမိတို့ရဲ့ သှေးနဲ့သားကို သားသမီးမွားနဲ့ ဝမွှခှေဲေ၀ ပေးတယြ။ ရတနာပါ။ တခွို့ လငမြယား တှဟော လကထြပပြှီး အပွောပြဲနခငွေတြယြ။ ခလေးမလိုခငွတြဲ့ အတြျတစိတရြှိတဲ့ အမွိုးသမီးတှလညြေး အမွားကှီးရှိ နတယြေ။ ကွှနုပြတြို့ကတွော့ မိခငမြွားကို ကွေးဇူးတငတြယြ။ ကိုယြ့အသကဟြာ မိခငရြဲ့လကဆြောငမြှနြ၊ ကိုယြ့ အသကဟြာ မိခငရြဲ့ ရကရြော ဆကကြပမြှု၊ မယတြောမြာရိယားမွား (မိခငမြွား) အတှကြ သခငဘြုရားကို ကွေးဇူးတငပြါတယြ။
၃။ ဒို့ မကွစြိဖှငြ့လိုကရြငြ ဘုရားကွေးဇူးတောဖြှဈတဲ့ မိခငမြွားလို ကွေးဇူးမွား မှငရြတယြ။ ဥပမာ ဧရာဝတီမှဈဟာ မှနမြာပှညသြူ/သား အားလုံးအတှကြ ှခမနေိ သှအ့နမ အသ ေူူ စနသစူန သြ ပှညောမေ တဈပှညလြုံးကို ကွောဖြှတြ စီးဆငြးပှီး အစားအစာနဲ့ရကေို ပေးတယြ။ လယသြမားမွားကို အစဉတြစိုကြ စောငြ့ရှောကတြဲ့မိခငြ။ ခရီးသယမြွား အတှကြ စိတရြှညရြှညနြဲ့ ထောငသြောငြးမကသော လှသငြျေဘောမွားနဲ့ သယဆြောငပြေးတဲ့မိခငြ ဖှဈပါတယြ။ ဘူမိဗဒပေညာရှငြ အယူအဆအရ – လူသားတှမပေေါပြေါကခြငြ လှနခြဲ့တဲ့ နှဈပေါငြး(၄၅)သနြးက ဧရာဝတီမှဈဟာ တညခြဲ့တယလြို့ ပှောပါတယြ။ ရှေးမှနမြာဘုရငြ တှကေ သူတို့ရဲ့ မှို့တောတြှကေို ပငြးယနဲ့ရှှဘေိုက လှဲလို့ ကနွတြဲ့ မှို့တောတြှေ ပွူတို့ရဲ့ သရခတြျေတရာ (ပှညမြှို့)၊ ပုဂံ၊ အငြးဝ၊ စဈကိုငြး၊ အမရပူရ၊ မနြျတလေး စသဖှငြ့မှို့မွားကို ဧရာဝတီကမြးဘေးမှာ၊ ဒီမှဈကို အခှခေံပှီး မှို့တောတြှေ တညခြဲ့ပါတယြ။ ဧရာဝတီမှဈ အရှညြ ဟာ မိုငပြေါငြး ၁၃၅၀ ရှိပှီး၊ အရှေ့ရိုးမနဲ့အလယရြိုးမ တောငတြနြးတှေ ကှား ဖှတစြီးလာရတယြ။
ပငလြယဘြကကြို မကွနြှာမူပှီး ကှညြ့ရငြ ညာဘကြ(လကွြာ)ဘကကြ စီးဝငြ တဲ့ မှဈခွောငြးတှဟော မိုးကောငြးခွောငြး၊ မဲဇာမှဈ၊ မူးမှဈ၊ ခငွြးတှငြး မှဈ၊ ယောခွောငြး၊ စလငြးခွောငြး၊ မုနြးခွောငြး၊ မနြးခွောငြး၊ မငြးတုနြးခွောငြး။ ဘယလြကြ(လကဝြဲဘကြ) ဧရာဝတီမှဈထဲ စီးစငတြဲ့ မှဈခွောငြးတှဆေိုရငြ မိုးလယခြွောငြး၊ တပိနမြှဈ၊ ရှှလေီမှဈ၊ မှဈငယြ(ခ) ဒုဌဝတီ၊ ဇောဂြွီ မှဈ၊ ပနြးလောငမြှဈ၊ စမုနမြှဈ၊ ပငြးခွောငြး၊ ဒေါငြးသခွေောငြး၊ ယငြးခွောငြး၊ နဝငြးခွောငြး အားလုံး ဧရာဝတီမှဈဖှဈသှားပှီး တူည သော ွောန ိနအွငညပ ပနြးတိုငခြရီးဆုံးဖှဈတဲ့ ပငလြယထြဲစီးဝငသြှားတယြ။ အံသှစရာပါပဲ။ ကွှနုပြြ မှနမြာပှညသြူပှညသြား တိုငြးရငြးသား ပေါငြးစုံ တကညြီလကညြီ စုစညြးကှပှီး တဈခုတညြးသော ခရီးပနြးတိုငြ သှားနကှတေယဆြိုတာ မိခငြဧရာဝတီ မှဈကှီးက အမှဲဆုံးမနတယြေ။ သကသြပှနေပေါတယြ။ ဧရာဝတီရဲ့ထူးခှားခကွကြ မှနမြာမှမှော အစပှုပှီး မှနမြာမှပေိုငြ ထဲမှာပဲ ပငလြယြ ထဲစီးဝငြ အဆုံးသတတြဲ့ မှနမြာတို့ရဲ့မှဈကှီးစဈစဈဖှဈနတယြေ။ မိခငြဧရာဝတီဟာ လူမွိုး ဘာသာစုံ၊ သာသနာစုံ သမိုငြးကှောငြးအရ ပထဝီ သဘောအရ လူမှုစီးပှါးရေးအရ ကူးသနြးရောငြးဝယရြေးအရ၊ နိုငငြံရေးအရ၊ မှနမြာဆိုတဲ့ သငြျကတနေဲ့ခှဲခှားမရဘူးဆိုတာ သကသြပှေ နပေါတယြ။ ““မှနမြာ”” ဆိုတာ ဗမာလူမွိုး အပှငြ၊ တိုငြးရငြးသားမွိုးနှယအြားလုံးကို ပှောခငွတြဲ့စကား ရပပြါလို့ အလေးအနကပြှောခငွပြါတယြ။
အဲဒီတော့ မှနမြာ့အသကသြှေးကှော ဧရာဝတီ မိခငကြှီးကို ထိပကြပိတပြှီး တညဆြောကမြဲ့ ဆညစြီမံကိနြး ဟာ မဖှဈနိုငပြါဘူး။ မဆကနြိုငပြါ ဘူးလို့ ပှောခငွြ ပါတယြ။ မှဈဆုံဟာ မှနမြာနိုငငြံကို သဘာဝမိခငကြပေးထားတဲ့ အဖိုးတနြ သယံဇာတ ရတနာဖှဈပါတယြ။ မှဈဆုံဒသေ အပါအဝငြ ဧရာဝတီမှဈကှီး မိုငပြေါငြး ၁၃၅၀ တဈလွှောကလြုံးကို သဘာဝအတိုငြး ထာဝရတညရြှိဖို့ မိမိတို့ အသှေးအသားကို ကာကှယဘြို့ လိုပါတယြ။ အစိုးရနှငြ့ တပမြတောကြလညြး ပှညသြူလူထုရဲ့ ဆနြျဒကို လိုကလြွောဘို့ စီစဉနြပေါတယြ။
နောကတြဈခကွကြ ရကောတာ၊ ဆညတြှလေုပတြဲ့နရောတှေ မှငလေငွပြို ထိတဲ့ အပှငြ မှဈဆုံဒသဟော လညြး မှလငွေကြှောမှာ ကပွါတယြ။ မိခငြ ဧရာဝတီကှီး ကနွြးမာပါစေ။ အသကရြှညပြါစေ။ ဘေးအနြျတရာယြ အပေါငြး ကငြးရှငြးပါစေ။ အခုက အမတှအေကှေောငြးပှောနကှတော၊ မာရိယား သခငမြဟာ ဒို့အမေ၊ မိသားစုမှာ ရှိတဲ့မိခငမြွား ဒို့အမေ၊ ဧရာဝတီမှဈကှီး ဒို့အမေ ဖှဈပါတယြ။
၄။ နိုငငြံတောရြဲ့ အမဟော အစိုးရနဲ့တပမြတောလြညြးဖှဈတယြ။ ကောငြး သော အစိုးရ မိခငဟြာ သူရဲ့သားသမီးမွားကို ကာကှယပြေးတယြ။ တိုးတကဖြှံ့ဖှိုးဘို့ စောငြ့ရှောကြ ပေးတယြ။ မှနမြာပှညဟြာ ပှငြ့လငြးတဲ့ရာသီဖှဈလာတာ (၈)နှဈခနြ့ရှိပါပှီး။ အရငကြ ကွှနုပြတြို့ ဖှငြ့ဟရေးခဲ့တယြ။ နိုငငြံတောကြို အုပခြွုပသြူမွား ဟာ မိဘမွား ဖှဈပါတယြ။ ဒို့ရဲ့မိခငမြာရိယား- မှနမြာပှညကြို သုံးသပလြိုကရြငြ၊ ဒို့တဈဦးစီကို ကှညြ့လိုကြ ရငြ သဘောကမွလား၊ ပွောမြယြ့လား။ ကှညနြူးမလား။ မယတြောကြိုယတြိုငြ အီဂစွမြှာ ပုနြးရှောငနြရတေယြ။ မယတြောြ ကိုယတြိုငြ သားတောယြဇေူးနဲ့ အတူတူ ှီုဏ မှာ နခေဲ့ရတယြ။ ဒီနေ့ ကခငွြ၊ ကရငြ၊ရှမြး၊ ကယားတှေ စှနြ့စှနြ့စားစား နရတေယြ။ မိမိသားတောြ ယဇေူး လိုပဲ အနြျတရာယနြဲ့ ရငဆြိုငရြပါတယြ။ ဘုရားရှငဟြာ မှနမြှတြ ဒါဝိတြ ဘုရငမြငြးကှီး၊ ဆောလမုနဘြုရငကြှီး လကထြဲမှာ မိမိရဲ့လူမွိုးကို စောငြ့ရှောကဘြို့ အပနြှငြးထားတယြ။ ဒီဘုရငတြှဟော ကှီးမားသော ဉာဏပြညာ မှငြ့မှတသြော မတြေျတာနဲ့ သူ့လူတှကေို ကှညြ့ရှုခဲ့ကှတယြ။ သူတို့ဟာ ဘုရားကိုယစြား လှယမြွား ဖှဈကှတယြ။ ကွှနုပြတြို့ တိုငြးပှညကြို အုပခြွုပြဦးဆောငြ နကှတေဲ့ ခေါငြးဆောငမြွားဟာ မိခငမြွားပမာ ဦးစီးဦးဆောငနြိုငဘြို့ဆုတောငြးပေးကှရမယြ။ ကွှနုပြတြို့ သတိထားမိကှမယြ။ နိုငငြံတောရြဲ့ ရတနာတှဟော လူနညြးစု တဈစုသာ စိုးစံနတယြေ။ အကွိုးခံစားနရတေယြ။ မတရားလုယူ၊ ကွုံးသိမြးပှီး၊ အလှတရြှောငနြတေဲ့ ခတြကှေီးအဆုံးသတနြိုငပြှီး၊ နိုငငြံတောကြှီးတရားမွှတဘို့ ဆုတောငြးရုံမက ပါဝငပြါတသြကနြိုငကြှ ရပါမယြ။ မိခငအြစဈမွားဟာ သားသမီး မွားအပေါြ ဘယတြော့မှ မတရား မကငွြ့ပါဘူး။ သံလူကားရေးထားတဲ့ အခနြးကှီး (၁)ကို ဖတရြှုရငြ မယတြောဟြာ တောလြှနရြေး သီခငွြးမှှတဆြိုထားတယြ။“ှသိ တငူူ မငွနေ အ့န ူသတူပ +့ကာဘူန အ့န မမသေါညအေ. ံန တငူူ နွညိ အ့န မငခ့ တပေေ နာစအပ + ငြူူ အ့န စသသမ”
ဈဈမာနထောငလြှှားသောသူတု့ကို ကှဲလှငစြတေောမြူပှီ။ ဘုရငတြို့ကို ရာဇပလငပြေါမြှ ခွ၍ နှိမြ့ခသွော သူတို့ကို ခွီးမှောကတြောမြူပှီ။ ငတမြှတသြော သူတို့ကို ကောငြးမှနစြှာကွှေး၍ ရတတသြောသူတို့ကို လကခြညွြး လှှတလြိုကတြောမြူပှီ။ (လုကား ၁း၅၁-၅၃) ဒါဟာ ကောငြးသောခေါငြးဆောငြ၊ ကောငြးသောမိခငြ တဈဦးရဲ့ ကငွြ့စဉပြါပဲ။ မှနမြာပှညရြဲ့ အုပခြွုပြဦးဆောငတြဲ့ ပုဂြျဂိုလမြွား၊ တကယြ့မိခငမြွား ဖှဈဘို့ရာက စိနခြေါခြကွကြှီး တဈခုပါ။ ဒီနိုငငြံကှီးဟာ ကှှယဝြခမွြးသာ ခှငြးနဲ့ ကောငြးကှီး ခံစားရတယြ။ ဒါပမေဲ့ သားသမီးတှေ မွှမွှတတ မစံစားရကှဘူး။ လာမဲ့ ရှေးကောကပြှဲမှာ လူတိုငြး (ှောန မငါ့အွ + ိကအငနွ)တာဝနဝြတြျတရားနဲ့ ခံစားခှငြ့ရရှိစဘေို့ ဆုတောငြးကှရမယြ။ အမိမယတြောဟြာ မှနမြာပှညကြို ကှညြ့ပှီး ပထမပွောတြယြ။ ဘာဖှဈလို့လဲ ဆိုတော့ တိုငြးရငြးသားပေါငြးစုံ၊ လယမြှသဈေတောကှှယဝြကှတယြ။ သံယံဇာတ ပှောပှမကုနအြောငြ ဌေးကှတယြ။ ဒါပမေဲ့ မယတြောြ ဝမြးနညြးမှာက တတနြိုငသြူ၊ စှမြးနိုငသြူ၊ နိုငနြိုငသြူတှကေ မွိုစားထားကှတယြ။ သိမြးသိုထား တယြ။ ှအကမေန + နမအေ့ ငွ သကမ ာသအ့နမ. သဘာဝနဲ့ ပထဝီမှကှေီးသညြ ကွှနုပြတြို့မိခငြ။ မယတြောဟြာ ကွှနုပြတြို့ တိုငြးရငြး သားမွားကို စောငြ့ရှောကရြုံမကသံယံဇာတမွားကိုပါ ထိမြးသိမြး ကာကှယပြေးဘို့၊ ဆုတောငြးကှရမယြ။ သံယံဇာတပေါြ အခှခေံပှီး ဖှဈနတေဲ့ စဈပှဲတှရပေစြဲဘို့ ဆုတောငြးရမယြ။ မယတြောသြခငမြ မာရိယားဟာ ငှိမြးခမွြးခှငြး မယတြောဖြှဈပါတယြ။ နောကနြှဈ ကွှနြုပတြို့တတှဟော ညောငလြေးပငပြှဲလာတဲ့အခါ ၂၀၂၀ ခုနှဈမှာ ဖဖေောဝြါရီလသညြ နိုငငြံမှာ လုံးဝအေးခမွြးသာယာပှီး တိုးတကနြတေော့မယြ။ မယတြောြ တတနြိုငတြယြ။ သားတောသြခငယြဇေူးထံ ဆုတောငြးပေးမယြ။ သခငယြဇေူးက မငှငြးပါဘူး။
ကာနနလြကထြပပြှဲ – အခှံ၊ ဗလာဖှဈနတေဲ့ အိုး (၆)လုံး နာစအပ စသအွ သြ ညေxငနအပ, တမေ, ိငစွူခနောနညအ, စသလနမအပ, ိငခွမငာငညအငသေည +့ကာညေ အမြငေခုငညါ စိုးရိမကြှောငြ့ကှခှငြး၊ စဈမကဖြှဈပှား၊ စဈရှောငစြခနြး၊ ဆငြးရဲမှဲတတော၊ ခှဲခှားဆကဆြံတာ၊ လူကုနကြူးတာတှေ အစား စပစွဝြိုငအြသဈဖှဈတဲ့
၁။ ခမွြးမှေ့ပွောရြှှငခြှငြး
၂။ စဈမွားရပစြဲ ငှိမြးခမွြးသာယာခှငြး
၃။ ကိုယအြိုး၊ ကိုယအြိမစြီပှနရြောကခြှငြး
၄။ အားလုံးခမွြးသာကှှယဝြခှငြး
၅။ တရားမွှတခှငြး
၆။ အမွိုးသမီး၊ မိနြးကလေးမွားကို ကာကှယစြောငြ့ရှောကခြှငြးမွားနဲ့ ပှညြ့စှကြ ပေးပါလို့ ဆုတောငြးရအောငြ။ မယတြောသြခငမြ မာရိယား ဒို့အမေ- အားလုံးရဲ့ မိခငြ ကှားဝငဆြုတောငြးပေးခှငြးအားဖှငြ့ ကွှနုပြတြို့ နိုငငြံကှီး အမှောငထြု ဖှိုခှငြးပှီး အာရုဏြဦး၊ မိုးလငြးနိုငပြါစေ။ ကွေးဇူးကမြျဘာပါ။

729  Views